بررسی و شناخت علم پنوماتیک

مقدمه
 هرگاه بتوانیم هوای اطرافمان را به طریقی ذخیره و فشرده نمائیم انرژی موجود در هوای فشرده می تواند کاری را برای ما انجام دهد که به آن پنوماتیک گفته می شود.
 مزایای هوای فشرده:
1- هوابه اندازه کافی و بطور فراوان در اطراف ما وجود دارد.
2- هوای فشرده بی خطر و غیرقابل اشتعال و تا فشارهای بالا متراکم شده و به نقاط دیگر قابل انتقال می باشد.
3- هوای فشرده پاک و تمیز می باشد لذا می توان از آن در صنایع غذایی و دارویی و الکتریکی استفاده نمود.
4- برخلاف انرژی فسیلی هوای فشرده بعد از استفاده بدون تغییر به هوای اطراف برمی گردد.
5- قطعات ساختمان عناصر پنوماتیکی ساده و تعمیر آنها نیز ساده می باشد.
6- تغییرات درجه حرارت محیط در هوای فشرده هیچگونه تأثیری ندارد.
معایب هوای فشرده:
 1- انرژی گرانقیمتی میباشد و برای بدست آوردن آن باید از سایر انرژی ها استفاده نمود.
2- زود از بین می رود.
3- سرعت زیاد آن معمولاً جزء معایب محسوب می گردد که برای کنترل آن باید از وسائل دیگر استفاده نمود که این خود هزینه را بالا می برد.
عناصر پنوماتیکی:
عناصر پنوماتیکی به سه گروه تقسیم می شوند:
1- عناصر تولیدکننده و کنترل کننده هوا مانند کمپرسورها و و احد مراقبت
2- عناصر کارساز مانند سیلندرها، موتورها و ابزارها
3- عناصر زمان دهنده مانند شیرها
« عناصرکارساز به عناصری گفته می شود که می تواند باری را تغییر مکان دهد و موجب دوران قسمتی از دستگاه شوند و یا بوسیله آن می توان قطعه ای را سفت و یا پرچکاری نمود که مهمترین آن سیلندر می باشد».
سیلندر:Cylinder
سیلندر عنصری است که تولید حرکت خطی و یا دورانی می کند که تشکیل شده است از قسمتهای استوانه،سیلندر،میله پیستون، پیستون، سر وبدنه و  ته بند- واشرهای آب بندی
انواع سیلندرها:
 1- سیلندر یک سوکننده  2- سیلندر دوسرکار دوکاره 3- سیلندر یکسر کار صفحه ای 4- سیلندر پرده ای یا دیافراگمی 5- سیلندر دوسرکاره دوسره 6- سیلندر دوبل 7- سیلندر ترکیبی 8- سیلندر کوبه 9- سیلندر دوران ساز 10- سیلندر بالشتکی
شیرها Valves:
شیرها عناصر اصلی پنوماتیکی هستند و وظیفه سدکردن و راه دادن و تغییر مسیر جریان هوا را بعهده دارند.
شیرها دارای سه مشخصه اصلی هستند که عبارتند از: 1- راههای شیر 2- ایستگاه های شیر 3- نوع تحریک و برگشت
راه شیر: یعنی تعداد دهانه های ورودی و خروجی هوا
ایستگاه های شیر: حالتهای شیر را نشان می دهد
تحریک:عملی است که موجب تغییر حالت یک شیر می شود و انواع تحریک عبارت است از: تحریک دستی، پدالی، بادی، مغناطیسی، غلطکی برگشت آزاد
برگشت: عملی است که موجب می شود شیر به حالت اول خود برگردد و انواع آن عبارت است از برگشت دستی، پدالی، بادی، مغناطیسی، فنری
علامت اختصاری سیلندر:

مدارهای پنوماتیکی 
مدار1: یک مدار ساده و اولیه پنوماتیک می باشد که از یک پیستون یک کاره برگشت فنری استفاده شده است ودر قسمت هدایت فرمان از یک شیر   استفاده شده است ک با هدایت مسیرهای شیر جریان فشار برقرار شده و پیستون را به جلو حرکت می دهد.
«شیر  شیری با سه حالت شیر و دو ایستگاه در مدار کار انجام می دهد»
در این مدار تا زمانی که استارت فشار داده شود پیستون در همان حالت در عقب می ماند و زمانی که استارت را رها کنیم نیروی فنرپیستون را به حالت اول بازمی گرداند.
مدار2: این مدار تشکیل شده از یک پیستون رفت و برگشتی که نیروی رفت و برگشت خود را از انرژی پنوماتیک استفاده می کند و از دو استارت تحریک دستی برگشت فنری  که برای حالت رفت پیستون از   و برابر برگشت از   استفاده می شود.
مدار 3: این مدار تشکیل شده  از یک پیستون رفت و برگشتی و دو استارت که مدار را شروع و خاتمه می دهند تنها فرق این مدار با مدار شماره دو در این است که در این مدار واحد کار وجود دارد که باعث می شود که پیستون در زیر بار نیروی خود را از دست ندهد و خالی نکند.
مدار 4: در این مدار از شیر   استفاده می شود نیروی پنوماتیک برای اینکه به شدت پیستون را به کورس جلو وعقب هدایت نکند از شیر تنظیم سرعت استفاده می کنند اما باید توجه داشت که شیر تنظیم سرعت را در مسیر ورودی قرار نمی دهند چون افت فشار مانع بهتر کارکردن شیر می شود.